Tư duy và thái độ cần có của người dân trong một xã hội dân chủ

Bài Học số 3

 

Ở thủa hoang sơ, chưa có xã hội, chưa thành quốc gia, con người tuy sống cơ cực vất vả, nhưng người ta vẫn sống...

Ngược lại, nếu xã hội hay quốc gia không có con người thì những thứ đó chỉ còn là những xác không hồn, đúng hơn, chưa được coi là những cái xác. Như vậy thì người dân phải là chủ của xã hội, của quốc gia, dân chủ chỉ là một hiện tượng tự nhiên, hợp lý ...

Những vua chúa trước đây đã nhân danh “mệnh trời” hay những chính thể độc tài ngày nay, nhân danh “quy luật lịch sử” để áp đặt quyền cai trị của họ lên xã hội, lên người dân, chỉ là những hành động tiếm đoạt, cướp quyền Dân Chủ của người dân.

Vậy phải làm sao lấy lại dân chủ là việc làm hợp lý và cần thiết.

Nhưng cũng như mọi trường hợp tài sản bị cướp đoạt, nếu ta không tha thiết với tài sản đã mất, nếu không có ý chí đòi lại, thì sẽ không thể nào có lại, hay co được “cho lại” thì cũng sẽ mất. Như vậy điều kiện để có được và giữ được dân chủ là người dân phải tha thiết với quyền làm chủ Đất Nước của mình.

 

Tư duy và thái độ cần có của người dân trong một xã hội dân chủ

Từng Con Người Dân Chủ sẽ hợp thành một Xã Hội Dân Chủ, Xã Hội Dân Chủ sẽ tạo ra Chính Trị Dân Chủ, Chính Trị Dân Chủ sẽ sinh ra Chính Thể Dân Chủ ... Dân Chủ đến từ "bản chất" ý thức của công chúng, không phải đến từ chính quyền với những "hiện tượng" : danh nghĩa, quốc hiệu, đảng hiệu, quốc kỳ, chính thể, cơ chế, hiến pháp, pháp luật ...

Do cơ duyên của lịch sử, các xã hội dân chủ đã hình thành trong những hoàn cảnh khác nhau, nhưng để tiến tới hay duy trì sinh hoạt dân chủ trong một quốc gia, tư duy và thái độ dân chủ của người dân là yếu tố căn bản.

Để làm chủ quốc gia, người dân trước nhất phải có ý hướng, thái độ và kiến thức “làm chủ”.

Ý hướng dân chủ khởi đi từ điểm mỗi người dân phải lưu tâm tới xã hội xung quanh mình, biết tán thưởng điều hay và bận tâm trước những chuyện xấu xa, không phải chỉ đối với xã hội loài người mà cả tới môi trường và cảnh quan xung quanh. Những con người vô cảm sẽ không có khả năng, chưa nói tới xứng đáng, tham gia sinh hoạt trong một xã hội dân chủ. Nếu một con người vô cảm có cơ hội “lạc tới” một xã hội dân chủ, con người đó sẽ chỉ là những thành phần sống bám, lợi dụng các tiện ích vật chất và tinh thần do xã hội mang lại.

Xã hội dân chủ và đời sống của người dân

Bài Học số 2

Nếu mọi người dân đều tha thiết có một xã hội dân chủ thì chẳng chế độ độc tài nào có thể tồn tại. Cái nếu này đã không xẩy ra tại nhiều xứ vì ở đó nhiều người còn nghĩ dân chủ như một nhu cầu chính trị cao xa, hay tệ hơn nữa là nguyên nhân mất trật tự tại một số nơi. Nhưng nếu hiểu dân chủ một cách nghiêm chỉnh thì dân chủ chỉ là một thể chế có sự bảo đảm là các viên chức chính quyền phải thực sự là những nhân viên phục vụ dân chúng : Dân là chủ, và người dân có điều kiện thay đổi những nhân viên nhà nước bất tài hay thiếu đạo đức, kể từ cấp lãnh đạo cao cấp nhất...

Dân chủ đã bị hiểu lầm một phần do sự xuyên tạc của chế độ độc tài nắm quyền, nhưng phần chính là do sự thiếu kiến thức của người dân, do thái độ vô cảm … với vận mệnh của chính mình.